به نقل از «فرارو»

مساله زلزله تهران: آیا خبری هست؟

تاریخ انتشار: ۹ دی ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۴۰۲۷۴۵۵

مهدی زارع؛ در هجدهمین سالروز زلزله بم، یکی از مدیران امداد و نجات در تهران، در مصاحبه‌ای نکاتی را در مورد زلزله تهران به نحوی مطرح کرد که برخی مخاطبان تصور کرده‌اند که نکند خبری هست که مدیران از زلزله تهران دارند و دیگران ندارند و بر همان اساس نکاتی را به شکل مبهم رسانه‌ای می‌کنند. ولی اساسا مساله زلزله تهران از دید نگارنده چیست؟ آیا خبری هست؟

هر گاه خبری از زلزله‌ای هرچند کوچک در پیرامون تهران منتشر شود، سوال می‌شود که آیا زلزله مهمی در راه است؟ آیا این زلزله کوچک پیش‌لرزه نبود؟ اگر ما با مجموعه‌ای از زمین لرزه‌ها به صورت خوشه‌ای در یک بازه زمانی اندک مواجه باشیم و تعداد زیادی زمین لرزه روی یک گسل خاص رخ دهند، می‌توان این طور تحلیل کرد که این زمین لرزه‌ها نشانه‌های پیش‌لرزه‌ای هستند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

با توجه به اینکه گزارش جدیدی طی روز‌های اخیر از وقوع زلزله‌های متعدد و کوچک نرسیده نمی‌توان الزاما رخداد یک زلزله کوچک تهران را به عنوان یک پیش‌لرزه در نظر گرفت، ضمن اینکه مثلا در شرق تهران یعنی در مناطق بومهن، پردیس، لواسانات و… میزان وقوع زلزله‌های گزارش شده در سال‌های گذشته بیشتر از غرب تهران بوده و می‌توان گفت شرق تهران لرزه‌خیزتر از غرب تهران است. در شرق تهران هم قطعه شرقی گسل مشا و هم بخشی از گسل پردیس قرار گرفته است.

تابستان همین امسال شاهد وقوع زلزله‌ای با بزرگای بیش از ۴ در منطقه پردیس بودیم. به منظور پیش‌بینی زلزله، در پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله مرکز ملی پیش‌بینی زلزله بعد از زلزله ۱۳۸۲ بم راه‌اندازی شد که متاسفانه در سال‌های اخیر کار آن متوقف شده است.

شناسایی خطر‌های احتمالی در بازه‌های کوتاه‌مدت و تغییرات سطح این خطر‌ها از کار‌های مهمی است که با تداوم حرکت و بازگشایی و تقویت مراکزی از این دست باید در دستور قرار گیرد و وقفه پیش آمده در سال‌های اخیر در کار مرکز ملی پیش‌بینی زلزله پژوهشگاه نیز با بازگشایی سریع و شتاب و تمرکز بیشتر روی کار علمی و آکادمیک «پیش‌بینی زلزله» به سرعت جبران شود. این مرکز با نگاهی چند رشته‌ای موضوع پیش‌بینی حالات بحرانی را مورد بررسی قرار می‌داد.

البته کار‌های این مرکز، در قالب برنامه‌های پژوهشی نگارنده و همکاران همچنان و در حد توان دنبال می‌شود. پیش‌بینی زلزله محصول فعالیت‌هایی در تخصص زلزله‌شناسی است و هدف از آن پیش آگاهی و اطلاع‌رسانی از مکان، بزرگا و زمان (به صورت دقیق یا به احتمال) رخداد زلزله در آینده همچنین پیش‌یابی احتمال رخداد خطر زلزله در بازه‌های زمانی کوتاه‌مدت است.

در پی زلزله بم که رخداد پیش‌لرزه‌ها موجب پیش آگاهی مردم بود، ولی مسوولان محلی و همچنین مقامات کشور امکان برآورد رخداد زلزله‌ای مهم و اطلاع‌رسانی را نداشتند و حتی نمی‌توانستند تایید کنند که لرزش‌های حاصله در واقع زلزله‌هایی هستند که در همان پهنه گسله در حال رخداد است و سپس وقوع زلزله بزرگ بم که با حدود ۳۰ هزار کشته همراه بود، فشار زیادی از سوی مردم بم به مسوولان برای کار در زمینه پیش‌بینی زلزله وارد آمد و همین موضوع انگیزه مهمی برای پرداختن به امر پیش‌بینی زلزله و الزام موسسات پژوهشی و دانشگاه به راه‌اندازی واحد‌های مربوط به پیش‌بینی زلزله و سرمایه‌گذاری در این موضوع شد.

طراحی و راه‌اندازی سامانه‌های هشدار سریع زلزله نیز مهم است، طراحی چنین سامانه‌ای برای شهر تهران از سوی نسل جدید زلزله‌شناسان و متخصصان ایرانی انجام شده، ولی هنوز بعد از ۱۲ سال این برنامه عملیاتی نشده است.

تهران در برآورد‌های مختلف جهانی در رده شش کلانشهر مهم جهان که در معرض ریسک بالای زلزله است، قرار دارد (در کنار توکیو، استانبول، لس‌آنجلس، اوزاکا و جاکارتا) به نحوی که هر رخداد زمین لرزه در این کلانشهر‌ها عملا به یک فاجعه در سطح بین‌المللی تبدیل می‌شود. در اینکه تهران شهری زلزله‌خیز است که حتما زلزله مهم و مخرب در محدوده یا نزدیکی آن رخ خواهد داد هیچ شکی وجود ندارد، کافی است سابقه تاریخی لرزه‌خیزی تهران (ری) بررسی شود.

اولین زلزله تاریخی در محدوده تهران (ری) هزار و ۳۰۰ سال قبل از میلاد مسیح رخ داده است. توقف رشد جمعیت تهران، مهاجرت معکوس از تهران و حتی تغییر پایتخت، چنانچه در دستور کار دولت قرار گیرد، موجب می‌شود تا از جذابیت تهران به عنوان مرکزیت سیاسی و اداری کاسته شود تا بتوان برای همین تهران موجود، جهت کاهش ریسک چاره‌جویی کرد. اینکه گفته شود که تمام ایران به یکسان لرزه‌خیز است نیز غلط است.

در نواحی مرکزی ایران مناطقی وجود دارد که لرزه‌خیزی و خطر زلزله در آن‌ها کمتر است و با لحاظ کردن سایر پارامتر‌ها می‌توان برای مکان‌یابی پایتخت جدید با در نظر گرفتن پارامتر خطر و ریسک زلزله کمتر اقدام شود. پس از زمین لرزه ملارد در سال ۱۳۹۶، نگارنده طی یادداشتی به رییس‌جمهور وقت، آقای دکتر روحانی، ضرورت این موارد را یادآوری کرد.

درخواست برای انجام چنین برنامه‌ای در چهارسال قبل، به‌رغم دستور پیگیری از سوی رییس‌جمهور در مراحل اداری و با نگاه رقابتی سازمان‌های مختلف و البته با دلیل یا بهانه کمبود بودجه پیگیری نشد، امید است اکنون چنین کاری به صورت جدی دنبال شود.

بخشی از برنامه کاری پیشنهادی نگارنده عبارت بود از: تشکیل کمیته عالی پایش لرزه‌ای و مخاطرات، تشکیل رصدخانه ملی زلزله و سوانح طبیعی در ایران، ارتقای کیفی نحوه مدیریت بحران در ایران و ایجاد کانون بین‌المللی حمایت از نوآوری در زمینه کاهش ریسک زلزله و سوانح که در چهارسال قبل و امروز بوده و هست.

منبع: فرارو

کلیدواژه: زلزله تهران زمین لرزه پیش بینی زلزله زلزله تهران وقوع زلزله زمین لرزه پیش لرزه

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۰۲۷۴۵۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

راهکارهای مقابله با زلزله تهران در نهمین کنفرانس زلزله‌شناسی

نهمین دوره کنفرانس بین‌المللی زلزله‌شناسی از ۱۸ تا ۲۰ اردیبهشت‌ماه برگزار می‌شود. این کنفرانس با تمرکز بر کلانشهرها، به ویژه تهران، به دنبال ارائه راه‌حل‌های عملی برای ارتقای تاب‌آوری، مدیریت بحران و ساخت و ساز ایمن در برابر زلزله خواهد بود. - اخبار اجتماعی -

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، دکتر محمدحسن بازیار؛ رئیس پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزل، در نشست خبری که امروز برگزار شد، اظهار کرد: نهمین دوره کنفرانس بین‌المللی زلزله‌شناسی از 18 تا 20 اردیبهشت ماه در برج میلاد تهران برگزار می‌شود.

وی با بیان اینکه 6 سخنران کلیدی خارجی و جمعاً 458 مقاله (415 داخلی و 43 خارجی) در این کنفرانس حضور خواهند داشت، افزود: از این مقالات، 211 مقاله به صورت شفاهی و 204 مقاله به صورت پوستر ارائه می‌شود.

رئیس پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله تصریح کرد: زلزله‌شناسی، پیشگیری و ایمن‌سازی سازه‌ها و مدیریت بحران، محورهای اصلی این مقالات را تشکیل می‌دهند. سخنرانان خارجی از 15 کشور شامل آلمان، نروژ، یونان، امارات متحده عربی، آمریکا، اسپانیا، استرالیا، برزیل، ترکیه، ژاپن، سوئد، فرانسه، نیوزیلند و هند در این کنفرانس حضور خواهند یافت.

بازیار با اشاره به تمرکز این کنفرانس بر حل مسائل زلزله‌خیزی کلانشهرهای ایران مانند تهران، تبریز، اصفهان، شیراز و مشهد، گفت: در حاشیه این کنفرانس، 16 کارگاه تخصصی در زمینه‌هایی نظیر ساخت و ساز بر روی گسل، زلزله تهران و طراحی و ساخت بیمارستان‌های مقاوم برگزار می‌شود.

وی افزود: تلاش داریم بر اساس یافته‌ها و بحث‌های این کارگاه‌ها، در پایان کنفرانس قطعنامه‌ای در حوزه ارتقای تاب‌آوری، مدیریت بحران و ساخت و ساز ایمن برای مسئولان و سیاستگذاران تدوین کنیم.

رئیس پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله با اشاره به وقوع زلزله‌های اخیر با بزرگی بیش از 4 در مناطقی مانند فاریاب کرمان و خراسان رضوی، خاطرنشان کرد: زمین دائماً در حال تغییر و تحول است و این فرآیند، پدیده‌ای دائمی است که از گذشته وجود داشته و در آینده نیز ادامه خواهد داشت.

وی با بیان اینکه باید یاد بگیریم چگونه با کمترین تلفات با زلزله زندگی کنیم، به موضوع دوره‌های بازگشت زلزله در تهران اشاره کرد و گفت: این دوره ابتدا 120 سال، سپس 150 سال و در نهایت به دلیل عدم وقوع زلزله بزرگ در تهران، 175 سال عنوان شده است.

بازیار با تاکید بر پیچیدگی پدیده زلزله اظهار کرد: زلزله 2000 سال قبل بم در منطقه‌ای رخ داد که پیش از آن سابقه زلزله نداشت.

وی اضافه کرد: با وجود گسل‌های فعال در شمال و جنوب تهران، وقوع زلزله بزرگ در این شهر حتمی است و باید با در نظر گرفتن همه جوانب، برای این موضوع آمادگی لازم را داشته باشیم.

انتهای پیام/